Autor: Zespół GreenLab
Pierwszy raport dotyczący wodoru został opublikowany przez MAE w 2019 r. W tym czasie tylko Francja, Japonia i Korea miały strategie wykorzystania wodoru.
Dziś 17 krajów opublikowało strategie dotyczące wodoru, ponad 20 innych publicznie ogłosiło, że pracują nad opracowaniem strategii. Trwają projekty pilotażowe mające na celu produkcję stali i chemikaliów z wykorzystaniem niskoemisyjnego wodoru, a inne zastosowania przemysłowe są w trakcie opracowywania. Jak wskazuje najnowszy raport główną przeszkodą w szerokim wykorzystaniu niskoemisyjnego wodoru są koszty jego produkcji. Wymaga ona albo dużych ilości energii elektrycznej do wytworzenia wodoru w procesie elektrolizy albo zastosowania technologii wychwytywania dwutlenku węgla, jeśli wodór jest wytwarzany z paliw kopalnych. Prawie cały produkowany obecnie wodór pochodzi z paliw kopalnych bez wychwytywania dwutlenku węgla, co powoduje emisję na poziomie 900 milionów ton CO2- porównywalną z łączną emisją CO2 Wielkiej Brytanii i Indonezji.
Praktycznie całe wykorzystanie wodoru w 2020 roku dotyczyło zastosowań rafineryjnych i przemysłowych. W raporcie podkreślono, że wodór może być wykorzystywany w znacznie większej liczbie zastosowań niż te, które są obecnie powszechne. Wodór ma potencjalne zastosowania w sektorach, w których emisje są szczególnie trudne do ograniczenia, takich jak przemysł chemiczny, stalowy, transport lądowy, morski i lotniczy. Rozwój nowego sektora gospodarki powinny zapewnić inwestycje i polityki zorientowane na zniwelowanie różnic cenowych między niskoemisyjnym wodorem a wodorem o wysokiej emisji z paliw kopalnych.
Jak wskazano w dokumencie w zależności od cen gazu ziemnego i odnawialnej energii elektrycznej produkcja wodoru z odnawialnych źródeł energii może kosztować od 2 do 7 razy więcej niż produkcja z gazu ziemnego bez wychwytywania dwutlenku węgla. Jednak wraz z postępem technologicznym i korzyściami skali koszt wytwarzania wodoru za pomocą energii fotowoltaicznej może stać się konkurencyjny w porównaniu z wodorem wytwarzanym z gazu ziemnego, jak określono w Mapie Drogowej do 2050.
Jak wskazuje raport globalna wydajność elektrolizerów produkujących zielony wodór z wody podwoiła się w ciągu ostatnich pięciu lat. Aktualnie mamy około 350 projektów produkcyjnych oraz kolejnych 40 projektów na wczesnym etapie rozwoju. Gdyby wszystkie one zostały zrealizowane, światowe dostawy zielonego wodoru z elektrolizerów osiągnęłyby poziom 8 milionów ton do 2030 roku. Jest to ogromny wzrost w porównaniu do dzisiejszego poziomu produkcyjnego oscylującego poniżej 50 000 ton – ale pozostaje ono nadal znacznie poniżej 80 milionów ton wymaganych w 2030 r. na ścieżce MAE do zerowych emisji netto do 2050 r. Kraje posiadające strategie dotyczące wodoru przeznaczyły co najmniej 37 miliardów dolarów na rozwój i wdrażanie technologii wodorowych, a sektor prywatny zapowiedział dodatkowe inwestycje w wysokości 300 miliardów dolarów. Jak szacuje MAE wprowadzenie sektora wodorowego na ścieżkę prowadzącą do neutralności klimatycznej do 2050 r. wymaga 1,2 bln dolarów inwestycji do 2030 r.
Global Hydrogen Review przedstawia szereg zaleceń dotyczących krótkoterminowych działań wykraczających poza wzmożenie inwestycji w badania, produkcję i infrastrukturę. Rządy mogą stymulować popyt i zmniejszać różnice cen poprzez ustalanie cen emisji dwutlenku węgla, kontyngentów i wymogów dotyczących wodoru w zamówieniach publicznych. Ponadto konieczna jest międzynarodowa współpraca w celu ustanowienia norm i przepisów oraz stworzenia globalnego rynku wodoru, które mogłyby pobudzić popyt w krajach o ograniczonym potencjale produkcji niskoemisyjnego wodoru i stworzyć możliwości eksportowe dla krajów o dużym potencjale energii odnawialnej lub dużych możliwościach składowania CO2 .
